Tytuł wykładu: Konizmy - czyli jak koń opanował język polski

 

Data: 05.02.2020 r. godz. 16.00
Miejsce: Izba Pamięci Rodziny Grabskich w Zespole Szkól Ponadgimnazjalnych im. I.J. Paderewskiego przy ul. I. J. Paderewskiego 29.

Informacja o prowadzącym:


Ula Kowalczuk 

autorka książki „Koń jaki jest, każdy widzi – czyli alfabetyczny zbiór 300 konizmów”, kobieta której „konikiem” są konizmy, jej ukochany koń Tiszmen i język polski. W jej kilkudziesięcioletnim życiu pochłaniały ją różne pasje i zwykle „popuszczając wodzy wyobraźni” dawała im się „ponieść” (to też konizmy!). Mówi więc o sobie, że „jest kobietą paczłorkową – żadnej pasji się nie boi” ;-). Tak więc była „studentką Politechniki”, „biznes woman”, „samotną matką”, „rzemieślniczką”, a teraz jest „amazonką” (czyli kobietą jeżdżącą konno) i właścicielką konia o imieniu Tiszmen, który jest jej „konikiem” (czyli pasją), „miłośniczką języka polskiego”, „literatką” i „gawędziarką”. Opowiada gawędy o przysłowiach, powiedzeniach i innych konstrukcjach językowych związanych z końmi (nazwanych przez nią konizmami). Używają ich wszyscy Polacy - i ci, co kochają konie, i ci, którzy w ogóle nie mają z nimi do czynienia. My Polacy dajemy „konia z rzędem”, mamy „końskie zdrowie”, jesteśmy „kuci na 4 nogi”, potrafimy „stanąć dęba”, zażywamy „końską dawkę” leków, stajemy „w szranki”, otaczają nas „konie mechaniczne”, „dosiadamy swojego konika” (to są właśnie konizmy!). Nie ma dnia żeby w mediach ktoś nie użył jakiegoś konizmu, mówiąc np.: „okiełznałem ten temat”, „znają się jak łyse konie” lub „wygrali tę potyczkę w cuglach". Ula Kowalczuk przypomina i te wciąż używane, i te dawne, które już wyszły z użycia – zarówno jedne jak i drugie niosą ze sobą historię, tradycje i obyczaje czyniąc język polski bogatym i pięknym. Mówi, że konizmy są naszym pięknym dziedzictwem, nawiązującym do najlepszych czasów I Rzeczpospolitej, dotrwały w polskiej mowie aż do współczesności, co jest dowodem na to, że język polski jest nie bez przyczyny nazywany jest skarbcem kultury. W dzieciństwie jej filmową bohaterką była Baśka z Pana Wołodyjowskiego, a jazda konna i jej koń jest właśnie spełnionym dziecięcym marzeniem. Z tego powodu dziś używa „tytułu” hajduczek – dlatego podpisuje się hjd. Ula Kowalczuk. W popularyzacji „konizmów” ściśle współpracuje z Fundacją Języka Polskiego przy Uniwersytecie Warszawskim, która – obok innych cenionych instytucji objęła jej książkę patronatem honorowym.


Streszczenie wykładu:
Spotkanie z Ulą Kowalczuk zainteresuje z pewnością miłośników języka polskiego, historii i dziedzictwa narodowego. Bohaterami spotkania będą konizmy czyli przysłowia, powiedzenia, związki frazeologiczne, skrzydlate słowa, słynne cytaty i inne konstrukcje językowe związane z końmi. Autorka opowie o najbardziej znanych i też mniej znanych konizmach i ich znaczeniu, zarówno dosłownym jak i przenośnym, wzbogacając to anegdotami i informacjami związanymi z końmi, w ten sposób łącząc historię ze współczesnością, doświadczenia przodków z dzisiejszymi spostrzeżeniami zarówno w odniesieniu do koni jak i do życiowych refleksji. Uczestnicy dowiedzą się co to jest sedno, po co komu koń i rząd, czym się różni rumak od konia, w jakim sporcie staje się w szranki, kto nie bujał się w rytmie „patataj”, czy araby rozumieją wyłącznie po arabsku, a angliki po angielsku, czy lepiej spadać z wysokiego konia, czy z dobrego, czy wygrywa się w cuglach czy w cugach, czy konie gorącokrwiste mają cieplejszą krew od koni zimnokrwistych, co to znaczy w publice jaśnieć i zażyć konia po polsku. Przez wiele wieków wspólnej pracy przy budowie współczesnej cywilizacji pomiędzy ludźmi i końmi zawiązywały się szczególne więzi, których świadectwo przetrwało w języku polskim. Dziś w codziennym języku i w duszy każdego Polaka wybrzmiewają liczne konizmy (np.: „dajemy konia z rzędem”, mamy „końskie zdrowie”, „stajemy dęba”, „nie chcemy kopać się z koniem”), których bezpośredniego związku z tymi szlachetnymi zwierzętami na co dzień już często nie dostrzegamy. Ula Kowalczuk, której „konikiem” (to też konizm!) stał się nie tylko jej koń Tiszmen, podjęła próbę analizy tego, co możemy się dowiedzieć o obyczajach, tradycjach, emocjach, wierzeniach i przesądach naszych przodków i jak dalece przetrwały one właśnie za sprawą konizmów w naszych genach i w naszej psychice. Być może to właśnie z tego powodu wciąż jesteśmy gotowi „ruszać na koń”, „z kopyta”, by z „ułańską fantazją”, czasem zbyt dziarsko „wymachując szabelką”, dokonać jakiegoś dzieła. Wszak każdy z nas chce czasem zasłużyć na „konia z rzędem”. Zapraszamy na to interesujące i oryginalne spojrzenie na język polski, w którym za sprawą konizmów zaskakująco dużo koni „bryka”, „wierzga” a nawet „staje dęba”.

 

 

Koncert uczniów Prywatnej Szkoły Mu…

Dziś w Miejskim Domu Kultury w Sulejówku mieliśmy przyjemność gościć utalentowanych uczniów I stopn...

Magiczna podróż przez świat dźwiękó…

Już 14 kwietnia zapraszamy Was na koncert gordonowski "Gdzieś Za Górką". 🎼Przenieśmy się w kolorowy ...

Przyjdź na zajęcia z figurkowania i…

 Szukasz nowego hobby? Chcesz odkryć swoje artystyczne talenty?  Mamy dla Ciebie idealną prop...

Dołączcie do naszej planszówkowej s…

Zapraszamy wszystkich miłośników planszówek do Miejskiego Domu Kultury w Sulejówku na wieczór pełen...

Zapraszamy na kwietniowe wydarzenia…

Szanowni Państwo,   mamy niezmierną przyjemność przedstawić kalendarz wydarzeń na kwiecień, a w ni...

Już w sobotę koncert relaksacyjny i…

Już w najbliższą sobotę zapraszamy Cię serdecznie na aromatyczny relaks w krainie zjawiskowych brzmi...

Kreatywna Sobota pod znakiem pachną…

W lutym, familijna Kreatywna Sobota minęła pod znakiem pachnących kosmetyków. To był dzień pełen kre...

Wspólnie z Muzeum uczciliśmy imieni…

Z okazji imienin Józefa Piłsudskiego Miejski Dom Kultury współorganizował trzy wydarzenia. Były to w...

Aromatyczny koncert relaksacyjny. P…

Koncerty relaksacyjne w brzmieniach mis i gongów, prowadzone przez Magdalenę Nejbauer i jej Gości są...

Ceramiczna Wiosna w Twoim domu. Zap…

Zapraszamy ciepło na kolejne przygody z ceramiką, pod okiem Kamili Trochimiak!Na marcowym spotkaniu ...

Subtelny czar minimalizmu. Zaprasza…

Przedłuż Dzień Kobiet! Przyjdź i zrób prezent - mamie, przyjaciółce i sobie samej.  Na marcowych wa...

Szydełkowanie w (przed)świątecznych…

Zapraszamy wiosennie na szydełkowanie w (przed)świątecznych klimatach!23 -go marca o godzinie 12:00 ...

Stwórz autorską koszulkę! Zapraszam…

Zapraszamy serdecznie Dzieci i Młodzież na kolejne kreatywne przygody!23 -go marca o godzinie 14:0...

Czar filcowych zabawek. Zapraszamy …

Zapraszamy serdecznie Dzieci i Opiekunów na kolejne kreatywne przygody!23 -go marca o godzinie 12:...

Janusz Zaorski gościem marcowego DK…

31 marca mija 35 lat od premiery filmu Piłkarski poker. Film będzie bohaterem Dyskusyjnego Klubu F...

"Palce lizać" - smak teat…

   Zapraszamy serdecznie na smakowity spektakl dla małego i dużego Widza!PALCE LIZAĆ, CZYLI WYBUC...

Konkurs recytatorski „Życiem pisane…

Kolejne Święto Poezji w Sulejówku!W Zespole Szkół Ponadpodstawowych im. Ignacego Jana Paderewskieg...

Weekend Kobiet i Mężczyzn. Świętujm…

DZISIAJ DZIEŃ KOBIET! Dziękujemy bardzo ciepło wszystkim Paniom tworzącym Społeczność MDK. Pracuj...

Więcej wieczorów z Hemarem w świeci…

Wieczór ukazujący jak niezmierzone bogactwo fascynującej twórczości kryje w sobie Poezja. Twórczoś...

Balet, pogodny początek tanecznych …

Zapraszamy serdecznie na zajęcia Balet dla dzieci!Poznajcie Marię Ruddick, instruktorkę zajęć!🌟W każ...

"Kos" i Łukasz Simlat na …

Kolejny inspirujący wieczór w świecie kina za nami! Lutowym bohaterem Dyskusyjnego Klubu Filmowego b...

"Jesteśmy w Europie". Wer…

Jesteśmy w Europie. Ale jakiej? Tej będącej spuścizną wielkich filozofów starożytności, średniowie...

Teatr S. Czyli Siła artystycznej pa…

Jest w Sulejówku dom, w którym mieszkają Poezja i Muzyka. W którym Teatr pojmowany jako przyjazna...

Wybuchowy i smakowity spektakl dla …

Razem z Fundacją Nieco Kultury i przesympatycznymi aktorami, zapraszamy ciepło na pyszny spektakl dl...

ZMIANA NA DKF! Spotkanie z Łukaszem…

UWAGA!Z przyczyn niezależnych dzisiejsze spotkanie z Łukaszem Simlatem odbędzie się o 19:00, przed...

"Tropem Wilczym". Bieg do…

Czas pamięci o ludziach poświęcających swoje życie dla ojczyzny, bohaterach polskiego Podziemia, b...

Gdy Wiosna spotka się z Muzą i Poez…

Gdy brak nam Wiosny, Muzyka i Poezja rozpogadzają serca. A kiedy takie trzy Panie, jak Muzyka, Poe...

Uczcij imieniny Józefa Piłsudskiego…

Zapraszamy serdecznie na szachowe święto z okazji imienin Józefa Piłsudskiego!<<< Turniej S...

Muzykalna Rodzinka ze stryjkiem Hem…

Radosne, rozśpiewane, rozegrane, przepełnione muzyczną pasją małżeństwo z Sulejówka - Wiola i Michał...

Gordonowska podróż dla małych i duż…

  Koncerty gordonowskie to czar podarowanej z pasją muzyki, dzięki której dziecko z rodzicami mog...